woensdag 6 mei 2009

Mediahype rond geweld personeel openbaar vervoer

Dagblad van het Noorden, 1 april 2009 woensdag

Door Mick van Wely

Geweld tegen personeel in het openbaar vervoer is één van de meest besproken onderwerpen in de media de laatste maanden. Mishandelingen krijgen alle aandacht. Volgens mediadeskundige Peter Vasterman riekt de aandacht naar een mediahype.

Groningen Op de 'voorpagina' van teletekst, pagina 101, prijkte een bericht dat enkele jaren geleden zeer waarschijnlijk geen enkele pagina van teletekst had gehaald. De mishandeling van de conducteur die naar huis reed na de wedstrijd Nederland-Schotland. De aandacht past binnen de focus van de media op het verschijnsel van geweld tegen personeel in het openbaar vervoer. Communicatiewetenschapper Peter Vasterman van de universiteit Amsterdam spreekt van een mediahype. "Je ziet een enorme focus op het thema van veiligheid in het openbaar vervoer. In de jaren negentig was de ophef er ook. In de beeldvorming heersen de extremen. Alle incidenten worden meegerekend. Op één hoop geveegd.



Ook relatief kleine incidenten worden breed uitgemeten." Onder leken ontstaat het idee dat de Nederlandse Spoorwegen (NS) te maken hebben met een explosie van geweld. Een niet te stuiten toename. Maar hoe anders liggen de feiten. Dat de NS in de afgelopen jaren juist een daling ziet van het aantal incidenten, namelijk van 570 in 2007 naar 558 incidenten in 2008 en een stabilisatie in 2009, blijft vaak onvermeld. Het aantal incidenten moet ook in een breder perspectief worden geplaatst. De NS vervoert 1 miljoen reizigers per dag. Dat zijn er 365.000.000 per jaar. Geweld tegen NS-personeel is niet nieuw. In 2000 werd een conducteur van de NS neergestoken door een zwartrijder. In 1993 stak een reiziger bij Amersfoort een conducteur die de man enkel vroeg om zijn kaartje te laten zien. In 1999 werd een conducteur die opkwam voor een lastiggevallen vrouw met een schroevendraaier geprikt.

Vasterman relateert de focus in de media op geweld tegen vervoerspersoneel aan de toename van snelheid in media. "Het klimaat voor dit soort onderwerpen is 'gunstiger' geworden. De media zijn sneller opgewonden en volgen elkaar steeds meer. De nieuwsagenda is kleiner gewor- den. Dat heeft denk ik te maken met het feit dat kranten door bezuinigen onder druk staan en minder tijd hebben voor eigen research." De mediadeskundige wil het fenomeen van geweld tegen NS-personeel en buschauffeurs niet bagatelliseren. "De geweldsincidenten zijn er wel en dat is natuurlijk een slechte zaak." Aantal incidenten is de laatste jaren juist gedaald