Mediahypes en twitterstormen

Nu online op Skepsis.nl

Waarom leidt de ene kwestie tot een enorm mediaspektakel en groot maatschappelijk rumoer, en blijven andere, soms veel ernstiger kwesties onderbelicht? Welke rol spelen oude en nieuwe media in het aanzwengelen, onderhouden en versterken van ophef en hypes?

Door Peter Vasterman – Skepter 31.2 (2018)

In: Skepter 31.2 – Themanummer over risico’s en risicocommunicatie

De tweede Skepter van jaargang 31 is op 1 juni 2018 verschenen, een themanummer over risico’s en risicocommunicatie dat tot stand is gekomen met prof. dr. Daniëlle Timmermans (VUmc, RIVM) als gasthoofdredacteur. Wat u in dit nummer kunt verwachten, kunt u het beste lezen in de inleiding die op de Skepsis-website staat:  Over risico’s en risicocommunicatie. Voor de complete inhoudsopgave kunt u klikken op onderstaande afbeelding.

The battle between sex and gender

What are the consequences if the difference between man and woman depends only on how someone feels? Peter Vasterman discusses three critical titles about the rise of gender identity

This review should have appeared in NRC Books on 3 September, but was cancelled at the very last moment after it had been approved as "an extremely good piece"-. For this online version, some paragraphs have been rewritten or extended.

For the Dutch translation click here

New transgender law

Soon everyone will be able to change their gender with a simple signature at the town hall. That is the essence of the new transgender law which the Lower House is currently debating. Previously, there were strict requirements such as operations, but since 2014 all it takes is a medical declaration of ‘gender dysphoria’: a condition in which someone suffers from the discrepancy between their own 'gender identity' and their sex. That condition will now also be abolished because the right to self-determination transcends everything. Physical characteristics no longer play a role, the only thing that counts in the new law is the ‘perceived gender identity': whether someone feels like a man or a woman inside. 

Although it is a remarkable step to give a subjective feeling an objective legal status, there is a broad consensus in parliament that this new law contributes to the emancipation of transgenders. It affects the recognition of a relatively small group in society, but this new law and the legitimisation of the concept of 'gender identity' does have major social consequences. For, if feelings become the decisive factor in distinguishing between men and women, then this will de facto mean the end of any social environment that is now accessible only to women or only to men. But there are many more negative consequences and they are the focus of a series of so-called 'gender critical' publications that have appeared in the past year. In writing on the issue, these authors are entering a minefield, for any criticism of gender identity is considered within the consensus to be a direct attack on transgender persons themselves and thus a reprehensible 'transphobia'.

De strijd tussen sekse en gender

Wat zijn de gevolgen als het verschil tussen man en vrouw alleen nog maar afhangt van hoe iemand zich voelt? Peter Vasterman bespreekt drie kritische titels over de opmars van genderidentiteit

14/25-09-2021: 12.400 Views 

For the English translation click here

Deze bespreking zou op 3 september verschenen zijn in NRC Boeken, maar werd op het allerlaatste moment na eerdere goedkeuring door de chef Boeken -"ontzettend goed stuk"- alsnog gecanceld. Het zorgde voor veel discussie op de redactie en ook NRC Ombudsman Sjoerd de Jong was het niet met het besluit eens: "Een gemiste kans op zijn minst." Zie zijn column van 3 september 2021. Voor meer achtergrond lees het stuk Jan Kuitenbrouwer in HP/De Tijd over de Gender Special van NRC Wetenschap. 

Voor deze online versie zijn enkele alinea's herschreven of uitgebreid.

Nieuwe transgenderwet

Binnenkort kan iedereen met een simpele handtekening op het gemeentehuis van geslacht veranderen. Dat is de kern van de nieuwe transgenderwet die de Tweede Kamer momenteel behandelt. Vroeger waren er strenge eisen zoals operaties, maar sinds 2014 volstaat een medische verklaring van ‘genderdysforie’: een conditie waarbij iemand lijdt onder de discrepantie tussen de eigen 'genderidentiteit' en zijn of haar geslacht. Ook die voorwaarde komt nu te vervallen, omdat het zelfbeschikkingsrecht alles overstijgt. Fysieke kenmerken spelen geen rol meer, het enige dat telt in de nieuwe wet is de ‘beleefde genderidentiteit’: of iemand zich man of vrouw voelt van binnen. 

Hoewel het een opmerkelijke stap is om een subjectief gevoel een objectieve juridische status te geven, bestaat er in de Kamer brede consensus dat deze nieuwe wet bijdraagt aan de emancipatie van de transgenders. Het gaat om de erkenning van een relatief kleine groep in de samenleving, maar deze nieuwe wet en het legitimeren van het concept 'genderidentiteit' heeft wel degelijk grote maatschappelijke gevolgen. Want als het gevoel doorslaggevend wordt voor het onderscheid tussen mannen en vrouwen, betekent dat de facto het eind van iedere sociale omgeving die nu alleen voor vrouwen of alleen voor mannen toegankelijk is. Maar er zijn nog veel meer negatieve gevolgen en die staan centraal in een reeks zogenaamde ‘genderkritische’ publicaties die het afgelopen jaar zijn verschenen. Daarmee betreden deze auteurs een waar mijnenveld want iedere kritiek op genderidentiteit geldt binnen de consensus als een directe aanval op transgender personen zelf en dus als verwerpelijke ‘transfobie’.