In De Ronde Tafel van Roderick kijkt Roderick Veelo met zijn gasten terug op de politieke aardverschuiving van 22 november 2023. Hoe kan het dat de winst van de PVV als een verrassing werd gezien? Hoe gaat het nieuwe kabinet er uitzien? En wat zijn de lessen die de politieke partijen kunnen leren voor toekomstige verkiezingen? De antwoorden op deze vragen komen van: voormalig VVD-Kamerlid Han ten Broeke, mediasocioloog Peter Vasterman, onderzoeker en geograaf Josse de Voogd en oud-SP-Kamerlid Ronald van Raak.
Verbazing over de verkiezingsuitslag
De grootste verschuiving voor de PVV heeft plaatsgevonden in de laatste paar dagen van de campagne. Mediasocioloog Peter Vasterman was verbaasd over deze uitslag, maar heeft er ook een verklaring voor. "Ik denk wat daar vooral uit blijkt, is het falen van het leiderschap van Omtzigt." De VVD stond er lang goed voor in de peilingen, maar lijkt dit ook uit handen te hebben gegeven. Volgens Han ten Broeke is dit te herleiden naar het belangrijkste onderwerp van de verkiezingen: migratie. Tevens het thema waardoor het kabinet gevallen is. "We hebben niet kunnen overtuigen dat dat nog een keer bij de VVD in goede handen zou zijn."
De kiezer heeft gesproken
Wat betekent dan deze verkiezingsuitslag? Onderzoeker en geograaf Josse de Voogd ziet de uitslag als 'een soort trap op de rem en hier niet verder'. Met name voor ontwikkelingen die gaande zijn, waarbij burgers het gevoel hebben dat er geen debat over is geweest. "Het gaat erom weer grip te pakken." De kiezers moeten overtuigd worden dat keuzes worden gemaakt vanuit de wens van de samenleving.
Maar hoe nu verder?
Stapt de VVD tóch in een kabinet met de PVV? Voormalig Kamerlid Han ten Broeke begrijpt dat de VVD-fractie niet opnieuw met de PVV wil samenwerken. Ronald van Raak vindt het een interessante situatie, aangezien eigenlijk alle vier de partijen zeggen dat ze niet willen regeren. "De enige uitweg die ik zie, is dat er toch een soort zakenkabinet komt."
