maandag 20 december 2010

Kinderporno krijgt opeens meer aandacht

NRC Handelsblad 16 december 2010 donderdag

Sinds de zedenzaak in Amsterdam komen meer gevallen van misbruik en/of kinderporno aan het licht.

De indruk zou kunnen ontstaan dat plotseling méér kinderen in Nederland worden misbruikt. ,,Maar dat is niet het geval", meent Peter Vasterman, mediasocioloog aan de Universiteit van Amsterdam. De publiciteit zet justitie en openbaar bestuur volgens hem onder druk om sneller dan voorheen met nieuws te komen. ,,Ze geven snel openheid uit angst later het verwijt te krijgen dat ze iets onder de pet hebben gehouden."

Socioloog Vasterman wijdde in zijn proefschrift uit 2004 een hoofdstuk aan de aandacht voor ontuchtzaken in de media, midden jaren 90. ,,Die aandacht heeft ongeveer een half jaar geduurd. Met berichten over soms heel oude zaken. Dat leidt niet alleen tot een overschatting van het probleem, maar ook tot wantrouwen op scholen, bij leraren, bij ouders."

donderdag 16 december 2010

Deskundige: persconferentie onnodig

NIJMEGEN - De persconferentie in Nijmegen woensdagmiddag over een jeugdtrainer van SV Hatert die is opgepakt wegens een zedendelict, was overdreven. Dat zegt Peter Vasterman, universitair docent journalistiek en gespecialiseerd in mediahypes.

Vasterman noemt het onvoorstelbaar dat zo groot is uitgepakt door de autoriteiten. Daarmee wordt volgens hem onrust aangewakkerd.

Volgens Vasterman pakken autoriteiten zo groot uit vanwege de zedenzaak in Amsterdam. Ze zouden bang zijn voor kritiek dat ze geen openheid van zaken geven.
Klik hier voor de uitzending van Omroep Gelderland.

'Media overdrijven in kindermisbruikzaak'

AMSTERDAM - De media overdrijven bij de huidige berichtgeving over kindermisbruik en kinderporno, vinden zowel sociaal psycholoog Hans van de Sande, verbonden aan Rijksuniversiteit Groningen als mediasocioloog Peter Vasterman van de Universiteit van Amsterdam.

''Hier is sprake van een hype. We krijgen nu wekenlang allerlei incidenten groot in het nieuws, hoe ver of klein ook, die normaal amper nieuws zouden zijn'', aldus Peter Vasterman, die in 2004 promoveerde op mediahypes. ''Zo'n persconferentie over de misbruikzaak in Nijmegen werd nu live uitgezonden op Omroep Gelderland. Een paar maanden geleden zou dat niet zijn gebeurd.''
Lees de rest van dit het ANP bericht van 16 december 2010.

Zie voor een vergelijkbare affaire over ontucht op scholen in de jaren negentig dit verhaal: In de ban van de ontucht.

vrijdag 10 december 2010

Wat zij onderzoeken willen wij niet weten


Mediaonderzoekers kijken liever naar het verleden dan naar de toekomst van de journalistiek. Nieuwe verdienmodellen, burgerjournalistiek en Twitter worden nauwelijks bestudeerd.

Door Leendert van der Valk, NRC Handelsblad 3 december 2010.

Mediawetenschappers bestuderen liever de geschiedenis van de VARA dan de opkomst van Twitter en liever de impact van Fitna dan een nieuw verdienmodel voor het zieltogende krantenbedrijf. De onderzoeksvragen sluiten vaak niet aan op de verwachtingen van de praktijk. Maar dat ligt niet alleen aan de onderzoekers.

Terwijl de journalistiek het steeds moeilijker heeft, groeit het vakgebied journalism studies. Dat wil echter niet zeggen dat de twee elkaar beter weten te vinden, blijkt uit een inventarisatie van het werk van 86 onderzoekers door Peter Vasterman (Universiteit van Amsterdam, UvA) en Kees Brants (Universiteit Leiden en UvA). Het onderzoek werd besproken en voorzien van commentaar op weblog De Nieuwe Reporter. Een van de bijdragen droeg de veelzeggende kop: Nederlandse journalisten houden niet van onderzoek, en onderzoekers niet van journalistiek.
Nederlandse mediawetenschappers waren goed voor 270 publicaties tussen 2005 en 2009. Die richten zich relatief vaak op politieke communicatie: hoe komen politici in de media of welke invloed hebben negatieve campagnes op stemgedrag? Er is ook een voorkeur voor de gevalsstudie, zoals onderzoek naar Gaza, Fitna, Iran, Mabel Wisse Smit of de kredietcrisis. En studies naar journalistieke vormen, zoals infotainment, of regionale journalistiek zijn populair.
Dat zijn echter niet de belangrijkste thema's waarmee de beroepspraktijk worstelt. Volgens Vasterman en Brants is de journalistiek ,,naarstig op zoek naar alternatieve verdienmodellen, nieuwe journalistieke vormen en herdefiniëring van haar maatschappelijke opdracht". Antwoorden zullen ze niet snel vinden bij wetenschappers. Brants: ,,Er is sprake van trechtervorming. Onderzoek richt zich vaak op kranten, omdat die makkelijk te onderzoeken zijn. Het meeste gaat vervolgens over politieke verslaggeving en daarbinnen over verkiezingen. Slechts een kleine minderheid gaat over het productieproces, nieuwe technieken of eigendomskwesties, over het functioneren van journalisten."
lees verder in NRC Handelsblad

maandag 22 november 2010

Peer review van onderzoek, maar dan door journalisten

De afgelopen twee weken is op De Nieuwe Reporter gedebatteerd over het onderzoek dat in Nederland wordt gedaan naar de journalistiek. Aanleiding was een symposium op 12 november dat plaats vond naar aanleiding van een inventarisatie die de mediawetenschappers Kees Brants en Peter Vasterman hebben gemaakt van het onderzoek dat in Nederland gedaan wordt naar de journalistiek. In de laatste aflevering van de serie blikken zij terug op het debat en trekken een aantal conclusies.

dinsdag 16 november 2010

Journalistiek onderzoek onderzocht, perspectieven op theorie en praktijk

Op vrijdag 12 november vond in Amsterdam naar aanleiding van het Themanummer van het Tijdschrift voor Communicatiewetenschap een conferentie plaats over Journalism Studies, onderzoek naar de journalistiek. Voor een verslag en voor de inleidingen van Pieter Broertjes en Tamara Witschge zie De Nieuwe Reporter.

zaterdag 30 oktober 2010

Zure regen & seksclowns

Mediahypes zijn van alle tijden. Vaak staat angst voor het vreemde centraal. Over vrouwenhandelaren, satanisten en wangsnijders

Wierd Duk

Elsevier 30 oktober 2010,

De zomer van 2005 werd beheerst door de poema op de Veluwe. Die bleek alleen te bestaan in de collectieve verbeelding van veel Nederlanders. Volksverhalen, als die van het wilde dier in een geciviliseerde omgeving, worden soms opgeblazen tot mediahype. Overzicht van de belangrijkste, gekste en leukste naoorlogse sages.

vrijdag 15 oktober 2010

'Groot nieuws wordt steeds groter'

Door Paul Onkenhout de Volkskrant 14 oktober 2010

Het stormde in alle media, na het overlijden van Antonie Kamerling. 'Piëteit is geen kwestie van belang meer.'

maandag 11 oktober 2010

Misbruik in de kerk een mediahype?

Mediahype?

Rond kindermisbruik ontstaan relatief snel mediahypes, zegt socioloog Peter Vasterman van de Universiteit van Amsterdam. „Het heeft met kinderen te maken en raakt een gevoelige snaar.” Vasterman promoveerde op mediahypes en onderzocht onder meer de berichtgeving over seksueel misbruik. „In de jaren negentig stond het jarenlang op de voorpagina’s. Misbruik bij de scouting, in het tehuis, noem maar op. Ik vind het verbazingwekkend dat het nu weer zo aanslaat.” In de VS, Engeland en Ierland was misbruik binnen de katholieke kerk in de jaren negentig een hot item. Hij begrijpt niet waarom het toen niet oversloeg naar Nederland. Dat gebeurde pas begin dit jaar, na een schandaal in een klooster in Berlijn. Met de recente berichten over oud-bisschop Gijsen is het hype-stadium bereikt, vindt Vasterman. „Iedereen is zo vol van het onderwerp, dat de drempel omlaag gaat.” Een oud-leerling heeft Gijsen beticht van ’gluren’ terwijl de jongen in bed masturbeerde, in de periode 1959-1961. Verschillende kranten, waaronder Trouw, brachten dat op de voorpagina.
Trouw 2 oktober 2010, ’Methode-Deetman nodigt uit misbruik aan te dikken’

vrijdag 24 september 2010

Amber alert weer voor niets; KLPD gebruikt alarmsysteem voor de verkeerde gevallen

Gepubliceerd in NRC Handelsblad op 23 september 2010

Op woensdagochtend werd ik verrast door een verontrustend sms-je: “AMBER ALERT – Vermist: Kaylee Geertsema uit Rotterdam, 7 jaar, 1m35, blond haar, witroze broek, roze shirt, bel 0800-6070.” Op http://www.amberalertnederland.nl/Default.aspx?lang=nl. stond een aandoenlijke foto van een meisje in een roze truitje met twee vlechtjes. Op dat moment spoken er meteen allerlei Dutroux-achtige scenario’s door je hoofd, maar op de site van De Telegraaf las ik dat er al een familielid was opgepakt omdat men iets vermoedde in de relationele sfeer, zoals dat in politiejargon heet. Een paar uur later hoorde ik op de radio dat Kaylee teruggevonden was bij haar oma in Pernis en dat moeder en oma waren aangehouden. Volgens De Telegraaf had de politie de nacht ervoor ook al een huiszoeking gedaan bij de oma zonder het kind te vinden. Nou ja wat maakt het uit, je denkt opgelucht: ‘eind goed al goed’. Gelukkig hebben we daar dat Amber Alert voor, zoals een politiewoordvoerder trots kon melden in het NOS Journaal. Kaylee is levend teruggevonden’ juichte de Amber website. Maar tegelijkertijd roept het inzetten van dit alarmsysteem toch allerlei vragen op, al was het alleen al omdat in dit geval het Korps Landelijke Politiediensten zeventien uur heeft gewacht met het inwerking stellen van het alarm toen toch al duidelijk was dat er sprake was van een familiekwestie.

zaterdag 4 september 2010

Journalism Studies in Nederland

Het septembernummer van het Tijdschrift voor Communicatiewetenschap bevat een themanummer onder redactie van Kees Brants en Peter Vasterman over Journalism Studies in Nederland.

Inhoud:

Kees Brants en Peter Vasterman: Journalism studies in Nederland: een inventarisatie

In dit artikel worden de resultaten gepresenteerd van een onderzoek onder de beoefenaren van journalism studies aan universiteiten en hogescholen in Nederland. Het laat een staalkaart zien van de thema’s die zij behandelen, de studieobjecten waarover zij publiceren, in welke tijdschriften, boeken en boekbijdragen, in welke taal, en welke onderzoeksmethoden zij daarbij over het algemeen gebruiken.

This article presents the results of a survey among journalism studies researchers from universities and schools of journalism in the Netherlands. It shows the themes they focus on, what they publish about, in what journals, books and book chapters, in what language, and what methods they generally apply in their research.

dinsdag 3 augustus 2010

Wat als bloggers op oorlogspad gaan?

Communiceren over infectieziekten via nieuwe media.

De aanpak van infectieziekten leidde afgelopen jaar tot felle reacties op internet. Verontruste zorgconsumenten wisten zich op zo grote schaal te mobiliseren dat ze ook door de massamedia werden opgemerkt. Rond de Q-koorts is het vooralsnog rustig online, maar wat als bloggers opnieuw ten strijde trekken?
Download dit artikel van Daan Marselis in Mednet nummer 6 2010

maandag 2 augustus 2010

Internet vergroot kans op schandaal

Internetfora onthullen zelden een affaire, maar poken wel het vuurtje verder op.
Marketing crisisbheersing

Auteur Richard Smit, gepubliceerd in het Financieele Dagblad van 13 juli 2010. Klik hier voor het hele verhaal.

Fragment uit dit artikel

"Internet vergroot de kans op een schandaal. Peter Vasterman, mediasocioloog aan de Universiteit van Amsterdam, kwam tot die conclusie na een analyse van vier verschillende affaires. Weliswaar komt de onthulling van schandalen zelden van weblogs, shocklogs of internetfora, maar op internet groeien affaires wel gemakkelijker uit tot een schandaal.
Om te beginnen omdat websites allerlei nieuwe informatie en verdachtmakingen publiceren, daarbij veel minder gehinderd door ethische of professionele afwegingen en verificatie van feiten dan traditionele media. Op die manier houdt internet een affaire levend, die anders door gebrek aan nieuwe feiten uit het nieuws zou verdwijnen. Bovendien speelt internet een rol bij het aanwakkeren van de verontwaardiging, wat een voorwaarde is voor het ontstaan van een schandaal.
Zonder traditionele media groeit een affaire niet uit tot schandaal. In die zin zijn alle burgerjournalisten op internet nog niet uitgegroeid tot tegenmacht. Maar, constateert Vasterman, ze hebben wel degelijk invloed op die media. Als beschuldigingen en verdachtmakingen zich op internet verspreiden, sijpelen ze door naar de media. Die voelen zich gedwongen erover te pulbiceren, ook als het verhaal gebaseerd is op één bron."

maandag 1 februari 2010

Jan Blokkers antwoord op de crisis in de journalistiek

Recensie van Jan Blokker, Nederlandse journalisten houden niet van journalistiek. Gepubliceerd in NRC Handelsblad en nrc.next op 29 januari 2010.


De dagbladjournalistiek heeft het de afgelopen jaren zwaar voor de kiezen gekregen: structureel dalende oplages, een ingestorte advertentiemarkt, de concurrentie van gratis kranten en de opmars van internet met nog veel meer gratis nieuws. Ter beschikking gesteld door diezelfde dagbladen, daartoe geïnspireerd door internetprofeten die voorspelden dat de media anders de boot van de internetrevolutie helemaal zouden missen. Bovendien kwam de journalistiek in het afgelopen decennium ook inhoudelijk zwaar onder vuur te liggen: het contact met wat er werkelijke speelde in de samenleving zou in de ivoren torens verloren zijn gegaan en toen Pim Fortuyn daar op wees, werd hij eerst gedemoniseerd door de media en vervolgens vermoord voor een dierenactivist.

zaterdag 23 januari 2010

Integratie, de media, de beeldvorming en de beeldvormers

De blik van blanke, hoogopgeleide mannen

De Groene Amsterdammer, 20 januari 2010
Door Margreet Fogteloo

De journalistiek kreeg eerst het verwijt dat ze de problemen van immigratie onder de tafel had geveegd. Nu zitten media in het beklaagdenbankje omdat ze de multiculturele samenleving te negatief 'framen'. Te positief, te negatief - het wordt tijd voor mainstreaming. lees verder in De Groene

maandag 11 januari 2010

AVRO Radio De praktijk over de Mexicaanse griep

Mexicaanse griep: de evaluatie.

Een loze pandemie en een van de grootste medische schandalen van deze eeuw. Met die harde woorden eiste de voorzitter van het Europese parlement deze week een onderzoek naar het omgaan met de Mexicaanse griep in 2009. En nu we 2009 hebben afgesloten, kwam ook een einde aan het jaar van de pandemie, het jaar van de nieuwe influenza A H1N1, oftewel de Mexicaanse griep. Met de eerste griepepidemie achter de rug in Nederland en grote delen van de wereld, kunnen we gaan evalueren: wat zijn de lessen van de pandemie?

Het hele uur staat in het teken van de griep, met de volgende gasten:

- Ab Osterhaus – hoogleraar Virologie Erasmus MC
- Ruud Coolen van Brakel – directeur Instituut Verantwoord Medicijngebruik
- Peter Vasterman – mediasocioloog en universitair docent mediastudies UvA
- Ida Spelt - huisarts te Wassenaar

Beluister de uitzending in twee delen terug of luister via Radio 1

maandag 4 januari 2010

Prikken in gezag

Door Simon Knepper

AMC Magazine januari 2010

De onrust rond de griepvaccinatie leek de overheid nogal te overrompelen. Allemaal de schuld van internet, oordeelde minister Ab Klink (VWS) nog voordat de stofwolken waren neergedwarreld. Maar volgens mediasocioloog Peter Vasterman is dat slechts de helft van het verhaal. De andere helft wordt gevormd door chronisch wantrouwen, gebrekkige tv-journalistiek en het groeiende onvermogen om deugdelijke en ondeugdelijke informatie te onderscheiden. Lees verder.