Causes et conséquence de l’amplification médiatique. Présentation de Peter Vasterman, Université d’Amsterdam, Pays-Bas.

Québec, 17 maart 2012 

Lezing bij de tweedaagse onderzoeksworkshop Political communication van de Groupe de Recherche en Communication Publique (GRCP), van de Université Laval in Québec City.  In het verlengde hiervan een college en simulatie workshop over risico en media gegeven bij de afdeling Journalistiek van de Université Laval. 16 tot en met 20 maart 2012.


Causes et conséquence de l’amplification médiatique. Présentation de Peter Vasterman, Université d’Amsterdam, Pays-Bas.
Les travaux de Peter Vasterman sont consacrés à l’étude de l’amplification médiatique (media hype) et de la médiation des crises sociales. Il est professeur de journalisme au Département d’études des médias. Peter Vasterman a développé le concept de media hype dans le cadre de sa thèse de doctorat, réalisé à l’Université d’Amsterdam. Il continue d’effectuer des recherches sur cette question, en plus de s’intéresser à la couverture médiatique de la politique, des crises sociales et des scandales. Il a publié en 2004 Mediahype (Aksant).

Balanceren tussen feiten, risico’s en doemscenario’s.

Lezing ter gelegenheid van de uitreiking van de Pfizer Persprijs 2011 op 15 februari in Utrecht aan Manon Blaas en Jos van Dongen voor hun tv-uitzending ‘Opnieuw antibiotica alarm’ van Zembla.


Balanceren tussen feiten, risico’s en doemscenario’s.

De organisatoren van vandaag hebben als thema voor Pfizer persprijs het thema ‘infectieziekten’ gekozen en dat is ook wel begrijpelijk want op dat gebied is er de afgelopen jaren veel gebeurd, zowel nationaal als internationaal (Sars in 2002 en de Vogelgriep, 1997/2007).

Denk wat Nederland betreft aan de ophef over de HPV-vaccinatiecampagne van het RIVM in 2009 en de twijfels over de veiligheid van dit vaccin, een controverse die vooral via internet (hyves: http://stopdeprik.hyves.nl/) werd uitgevochten.

Denk aan de Mexicaanse griep in datzelfde jaar, waarbij een nieuw griepvirus (A H1N1) voor het eerst in ruim 40 jaar een heuse pandemie veroorzaakte. Bijna een jaar lang was Nederland in de ban de Mexicaanse griep, die uiteindelijk een zeer mild verloop bleek te hebben en minder slachtoffers maakte dan de jaarlijkse griep, namelijk 63, van wie er vijf geen zogenaamd ‘onderliggend lijden’ hadden. In Nederland ontstond vooral in het najaar veel verontrusting toen er kort na elkaar enkele gezonde kinderen overleden, sterfgevallen die veel media-aandacht opleverden. Ook bij de Mexicaanse griep was er controverse over wel of niet vaccineren, compleet met de wildste complottheorieën over nanochips.

Moerdijk en de media: van gifwolk tot angstwolk

Omdat de grote brand bij Chemie-Pack in Moerdijk een jaar geleden plaatsvond, op 5 januari, hierbij de complete tekst van mijn inleiding bij de expertmeeting ‘Evalueren en leren van Moerdijk’ op 21 september 2011. klik hier voor de sheets.


INLEIDING
Ter voorbereiding van deze inleiding over de rol van de media in de dagen na de brand in Moerdijk heb ik alles nog eens de revue laten passeren, kranten doorgeploegd en tv-reportages teruggekeken van o.m. Nieuwsuur, Journaal en Hart van Nederland. En daarbij viel ik alsnog van de ene verbazing in de andere. Hoe was het mogelijk dat er bij een dergelijke brand (en geen ‘ramp’ zoals minister Opstelten in een ongelukkig moment meldde) zo snel zo’n grote kloof kan ontstaan tussen feiten en beeldvorming, meer specifiek tussen de feitelijke en de waargenomen risico’s voor de volksgezondheid? In mijn inleiding vandaag ga ik een tien factoren bespreken die hebben bijgedragen tot de discrepantie tussen feiten en percepties. Factoren die te maken hebben met de media maar met interactie tussen media, overheid en publiek.

Van wolf tot wietpas

Steeds vaker en sneller plant het nieuws zichzelf voort. De grootste mediahypes in 2011: Mauro en de snelwegschutter. Plus: een etentje.

De hype van 2011 is volgens mediawetenschapper Peter Vasterman een etentje; het etentje dat zoveel aandacht kreeg in de media dat het proces-Wilders erdoor werd overschaduwd. 'Het was een bewust gecreëerde hype die eindeloos doorging, terwijl het in het proces een minor punt was.'

lees verder in de Volkskrant van 22 december 2012.

Zonder mediahype geen commissie Deetman

Verslag van een conferentie over het vrijdag verschenen eindrapport van de commissie-Deetman, waaruit onder meer blijkt dat geestelijken in de periode 1945-1985 tussen de 10.000 en de 20.000 minderjarigen seksueel hebben misbruikt. De kerkleiding wist dat er misbruik plaatvond, maar schoot ernstig tekort in de hulp aan slachtoffers.

Reformatorisch Dagblad 20 december 2011.

KLPD: Snelwegschutter bestaat niet

Was er sprake van een mediahype?

EENVANDAAG 9 DECEMBER 2011

Bestaat de snelwegschutter wel of niet? Niet, liet De KLPD liet vanmiddag weten. Twintig rechercheurs hebben de afgelopen maanden onderzoek gedaan naar het opvallende aantal ruiten dat sneuvelden op de snelweg.

De politie kreeg 500 tips, camerabeelden werden ingezet, drie mannen werden opgepakt en weer vrij gelaten, maar de snelwegschutter is nooit gevonden en heeft dus waarschijnlijk nooit bestaan. Was er sprake van een mediahype? We spreken hierover met Peter Vasterman, specialist in mediahypes.

Zie: onderzoek incidenten autoruiten snelwegen afgerond: waarschijnlijk geen schutter
9 december 2011 - Arrondissementsparket Rotterdam

'Media schuldig aan afbranden Albert Drent'

Journalisten hebben grenzen overschreden in hun berichtgeving over Albert Drent, voormalig directeur van het Amsterdamse kinderdagverblijf 't Hofnarretje. Dit zegt mediasocioloog Peter Vasterman van de Universiteit van Amsterdam. De hoofdverdachte in de Amsterdamse zedenzaak, Robert M., werkte bij 't Hofnarretje en zou kinderen van die crèche hebben misbruikt.
Lees dit ANP bericht verder in Het Parool

Hype en hysterie in Oude Pekela

Gepubliceerd in NRC Handelsblad op 15 november.

Vorige week verscheen het boekje ‘Terug naar Oude Pekela’ van Vrij Nederland journaliste Margalith Kleijwegt. Naar aanleiding van de Amsterdamse zedenzaak besloot ze opnieuw onderzoek te doen in het dorp waar ze bijna 25 jaar geleden verslag deed van de Oude Pekela affaire, waarbij vele tientallen kinderen door als clowns verklede kinderlokkers zouden zijn misbruikt. In diverse interviews vertelde ze vorige week wat ze dacht toen ze eind vorig jaar de beelden op tv zag van de zaak Robert M.: ‘Zie je wel, het kan wél.’ Het bestaat dus wel, grootschalig misbruik, maar ‘de ouders van Oude Pekela werden in die tijd meteen voor hysterische idioten uitgemaakt.’ Hoewel ze niet met nieuw bewijsmateriaal komt, is ze er nog steeds van overtuigd dat er in Oude Pekela wel degelijk op grote schaal seksueel misbruik heeft plaatsgevonden, alleen dan ‘niet met tachtig kinderen, misschien met twintig, al heeft de Amsterdamse zedenzaak duidelijk gemaakt dat alles kan.’